vrijdag 21 september 2012

Human nature, wat is dat?

Als iemand mij vraagt wat ik onder het begrip 'human nature' versta, dan doemen als Pavlov reactie onwillekeurig termen bij mij op als hebzucht, machtswellust, jaloezie,  zelfvernietiging en egoïsme. Niks is lekkerder dan jezelf verheffen door zelfbevlekking van je eigen soort.
Maar is dat beeld terecht? Of worden deze eigenschappen vooral door mensen gebezigd die hun materieel gunstig gezinde status in stand willen houden? Door extravagant rijke mensen die 'territoriumdrift' en 'het recht van de sterkste' als schaamlappen gebruiken voor het alsmaar ongegeneerd uitbreiden van hun imperium? En als schaamlap voor de wijze waarop die uitbreiding plaatsvindt? Toegegeven: vele diersoorten gebruiken ook geweld en andere trucs om een door hun geclaimd stuk terrein te vrijwaren van bedreigende of concurrerende creaturen. Maar zij doen dit uit overlevingsdrang en zullen zich nooit meer toe-eigenen dan voor dat legitieme doel strikt noodzakelijk is.
Dieren in de natuur worden ook nooit te dik. Dat verlaagt namelijk hun overlevingskansen. Voor huisdieren gelden andere maatstaven. Die hebben het verkrijgen van obesitas van hun baasjes geleerd. Letterlijk met de paplepel ingegoten. We delen onze welvaartsziekten graag met andere soorten, alle goede bedoelingen ten spijt.
Toch kies ik ervoor om niet te geloven dat de eerdergenoemde destructieve eigenschappen 'human nature' zijn. Ik geloof namelijk dat de mens van nature een fantasierijk, liefhebbend, scheppend wezen is. En dat die vervelende eigenschappen weeffoutjes van de historie zijn, ontstaan door oneigenlijk gebruik van de fraaiste eigenschap die alleen de mens van de evolutie, of zo u wilt de Schepper, cadeau heeft gekregen: de ratio. Daar had wel een gebruiksaanwijzing bij gemogen. Zo van: "maak gerust mooie dingen van natuurlijke hulpbronnen, maar houdt ze ook in stand voor het leven na u". Want blijkbaar is dat niet vanzelfsprekend. 
Hoe krijg je die nare trekjes bij de mensen eruit?
Om de scheppende eigenschappen bij de mens een kans te geven, hebben mensen een prettige, inspirerende omgeving nodig. Een omgeving die lekker aanvoelt, die je wilt behouden. Ik denk dan niet aan geairconditionde steriele spiegelglasmastodonten, maar een meer menselijke, natuurlijke omgeving. Zeg maar een 'human nature'. Ik heb deze blog ook in het bos bedacht en op m'n iPad uitgetikt. Was me in een geairconditionde steriele spiegelglasmastodont echt niet gelukt.

Werkt u in 'human nature'? Wat mist u? Wat kunt u daaraan veranderen?


Geen opmerkingen:

Een reactie posten